دیوان حافظ همراه با آثاری همچون شاهنامه و هزار و یک شب، از شاهکارهای ادبی ایران و جهان محسوب میشود. این دیوان با گردآوری آثار بهجای مانده از حافظ، یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین آثار بر فرهنگ ایرانی است که با گذشت بیش از هفت قرن از سرایش آن، همچنان توسط مردم ایران در مراسمهای مهمی همچون شب یلدا مورد استفاده قرار میگیرد. با وجود آموزش همیشگی اشعار حافظ در مدارس ایران و آشنایی ایرانیان با آنها، مطالعه و داشتن یک نسخه از دیوان حافظ برای هر خانواده ایرانی ضروری است و نمادی از ادب و فرهنگ ایرانی محسوب میشود. در این مطلب به ادامه معرفی معرفی کتاب دیوان حافظ میپردازیم.
درباره دیوان حافظ
این دیوان با در بر داشتن حدود پانصد غزل، دو مثنوی، چندین قطعه و قصیده و تعدادی رباعی، شامل تمامی آثار منتسب به شاعر نامدار ایرانی، حافظ است. برخلاف تصور بسیاری از افراد اشعار حافظ توسط خود او جمعآوری نشدند، بلکه پس از فوت او محمد گلندام آنها را گردآوری کرد. وجود نسخههای ویرایش شده و تغییریافته توسط خود نویسنده، وجود اشعار انتسابی، وجود غلطهای املایی یا اشکالات معنایی به دلیل عدم دقت و حوصله رونویسان از نسخههای خطی و تحریف در اشعار حافظ، همگی سبب شدند تا بیش از هزار و هفتصد نسخه گوناگون از دیوان حافظ به زبانهای فارسی و انگلیسی بهچاپ برسند. یکی دیگر از نکات قابل توجه در معرفی کتاب دیوان حافظ این است که حافظ برخلاف فردوسی، از واژگان عربی در اشعار خود به منظور ایجاد وزن و معنا بهره برده است. اشعار حافظ سرشار از مضامین ابتکاری و مفاهیم فلسفی عمیق است که نویسنده آنها را به زیبایی همراه با تصویرسازی قوی به اتمام رسانده است.
درباره حافظ
خواجه شمسُالدّینْ محمّدِ بن بهاءُالدّینْ محمّدْ حافظِ شیرازی ملقب به حافظ یکی از برجستهترین شاعران ایرانی در سال 727 هجری قمری در شیراز متولد شد. او همچنین با عناوینی چون لِسانُالْغِیْب، تَرجُمانُ الْاَسرار و ناظِمُالاُولیاء نیز شناخته میشود. او که از مهمترین شاعران ادبیات فارسی است، الهام بخش بسیاری از شاعران و ادیبان پس از خود بوده است. بسیاری معتقدند حافظ نماینندهای از ادیبان پیش از خود بوده و هم از سطوح عاشقانه شاعرانی چون سعدی برخوردار است هم دارای سطوحی عارفانهای همچون مولانا است. بیستم مهر ماه در تقویم رسمی ایران به نام روز بزرگداشت حافظ ثبت شده است. در این روز برنامههای متنوعی در محل آرامگاه او در شیراز برگزار میشود که فضای مناسبی برای گردهم آمدن علاقمندان اشعار و ادبیات فارسی فراهم میسازد.
کلام آخر
دیوان حافظ از جمله آثاری است که به تاریخ خاصی تعلق ندارد و همواره برای مخاطبان امروزی خود از ارزشهای ادبی وجذابیتهای بینظیری برخوردار است. ترجمه دیوان حافظ به زبانهای دیگر سبب شده، مخاطبان بسیاری از سراسر دنیا با این اثر جذاب آشنا شوند و بر فرهنگ و ادبیات غرب نیز تاثیر بگذارد. هدف ما از انتشار مطلب معرفی کتاب دیوان حافظ، آشنایی بیشتر با این اثر ادبی برجسته و یادآوری اهمیت ادبیات و فرهنگ غنی ایران است. مطالعه دیوان حافظ را به تمامی علاقمندان ادبیات و شعر، بهویژه مردم ایران پیشنهاد میکنیم.