کتاب جرح و اعتراض به رای داور

بسیاری از منابع حقوقی بدون توجه به موضوع باید به طور دائم در دسترس خوانندگان باشد. قبل از پرداختن به این اصل مهم در حقوق جزا، لازم است ابتدا مفاهیم جرم و مجازات بررسی شود. در کتاب جرح و اعتراض به رای داور میتوان گفت که یا مجازات عملی است که توسط مجریان قانون برای عمل غیرقانونی (یعنی همان جرم) انجام میشود. اما این مجازات باید متناسب با جرمی باشد که مرتکب شده است. چرا؟ زیرا یکی از مهمترین اصول آیین دادرسی و ادله دادگاه کیفری بین المللی حفظ کرامت انسانی مجرم است، لذا مجازاتی که قاضی برای مجرم در نظر میگیرد باید متناسب و مطابق با جرم ارتکابی وی باشد. اما چه چیزی این را مناسب میکند؟ بیایید نگاهی به مهمترین اصول تناسب بیندازیم:

با توجه به جرم ارتکابی
با توجه به شرایط روحی، جسمی و اجتماعی مجرم
با توجه به میزان خسارت وارده به قربانی
شرایط جلوگیری از تکرار جرم
تأثیر مجازات و اثر بازدارنده آن (چه در مجرم و چه در جامعه).

در کتاب جرح و اعتراض به رای داور به بررسی این مسائل خواهیم پرداخت.

درباره کتاب جرح و اعتراض به رای داور

حقوق یکی از زیرمجموعه های علوم اجتماعی است که برای تنظیم شرایط بین فردی جامعه نمیتوان از آن اجتناب کرد. هرکس در هر موقعیتی باید به حقوق معنوی و مادی خود آگاه باشد و این آخرین و بهترین راهی است که بشر برای حل و فصل مشکلات روزمره به نحو احسن اندیشیده است. کتاب جرح و اعتراض به رای داور، به تحلیل مسائل داوری در نظام حقوقی افغانستان نوشته محمد مصطفی محققی و سید حسین حسینی میباشد.

برای اعتراض به رأی داور ابتدا لازم است مفاهیم کلی داوری در نظام حقوقی تبیین شود. این کتاب به بررسی اصول کلی داوری از جمله؛ تعاريف و مفاهيم، پيشينه و اهميت تاريخي، منابع و ويژگيهاي داوري در افغانستان مورد بحث و بررسي قرار گرفته و در مورد نحوه وخامت داوري و مراحل اعتراض نيز به تفصيل توضيح داده شده است.به طور کلی باید گفت اختلافات بین المللی معمولاً به دو روش سیاسی و حقوقی حل میشود. مذاکره که یکی از رایج ترین راه‌های مسالمت آمیز برای حل اختلافات بین المللی است، دو ویژگی دارد: انعطاف پذیری و اثربخشی. به طوری که امروزه بر اساس اکثر معاهدات، کشورهای عضو موظف به مذاکره در صورت بروز اختلاف هستند. بر اساس مبانی حقوقی و کتاب جرح و اعتراض به رای داور، مذاکرات معمولاً به یکی از روشهای زیر انجام میشود:

الف) مذاکرات دوجانبه

ب) مذاکرات چند جانبه

ج) مذاکرات جامع

محل مذاکرات بسته به اینکه مذاکره چندجانبه باشد متفاوت است و معمولا در پایتخت یکی از طرفهای مذاکره انجام میشود اما مذاکرات چند جانبه معمولا در مقر یک سازمان بین المللی انجام میشود. مدت زمان مذاکرات به عوامل مختلفی از جمله عمق اختلافات، مسائل فنی به شیوه و شرایط سیاسی بستگی دارد. به همین دلیل نمیتوان زمان مشخص و دقیقی برای آن ذکر کرد.

خلاصه‌ای از کتاب

رسیدگی علنی به اختلافات تجاری بین المللی اولاً اختلاف را علنی میکند و گاهی آن را به رسانهها میکشاند و ثانیاً جزئیات قرارداد مورد مناقشه را افشا میکند. معامله گران حرفهای نمیخواهند به عنوان کسانی شناخته شوند که اغلب با شرکای تجاری خود مخالف هستند، زیرا این امر به اعتبار آنها آسیب میرساند. طرفینی که مایل به اطمینان از محرمانه بودن روند داوری هستند باید آن را در موافقتنامه داوری قید کنند. طبق اکثر قوانین داوری، در صورت عدم توافق صریح بین طرفین، الزامی برای محرمانه نگه داشتن داوری وجود ندارد. به عنوان مثال، دادگاه عالی سوئد حکم داده است که در صورت عدم وجود توافقنامه محرمانه، هر یک از طرفین این توانایی را دارند که رأی داوری را منتشر کنند. بنابراین در هر حال با توجه به حفظ وجهه تجاری طرفین، رسیدگی به صورت غیرعلنی برگزار میشود، اما برای حفظ محرمانه بودن رای و اسناد، باید به صراحت در قرارداد داوری قید شود، در غیر این صورت، طرفین میتوانند رای داوری را پس از رسیدگی منتشر کنند. این در حالی است که در جلسات قضایی اصل بر علنی و غیر محرمانه بودن رسیدگی است مگر در موارد خاص.