نویسنده کتاب اصول و مبانی حسن نیت در قراردادها، مهدی مطلب می‌باشد که او در این کتاب به بررسی و مفهوم شرح نیت و همچنین به دلایل رعایت آن در اجرای قراردادها پرداخته است. در این بلاگ قصد داریم به معرفی کتاب اصول و مبانی حسن نیت در قراردادها بپردازیم؛ لطفا تا انتهای این بلاگ همراه ما باشید.
معرفی کتاب اصول و مبانی حسن نیت در قراردادها
همان‌طور که می‌دانید حسن نیت از مفهومی اخلاقی برخوردار است که به طور طبیعی در ذات بشر وجود دارد. این ویژگی و خصلت در همه‌ی دوره‌های تاریخی مورد نگرش قرار می‌گرفت؛ اما به اندازی دوران فعلی مورد توجه قرار نگرفته؛ زیرا حسن نیت در سال‌های اخیر از هر مفهوم دیگر در حوزه‌ی حقوق قراردادها بیشتر به گوش رسیده است. از طرفی این شرایط سبب پذیرش حقوقی جهانی در مفهوم مذکور شده؛ به طوری که برخی از سیستم‌های حقوقی همانند آلمان در این دوره پیش قدم شده‌اند و باقی سیستم‌های پیشرفته همانند فرانسه، آمریکا، انگلستان و… هم کم کم به جهت قبولی مفهوم حسن نیت حرکت کردند.
امروزه بحث‌های مربوطه به حسن نیت بعد از مدتی به سیستم حقوقی ایران نیز کشیده شده، به شیوه‌ای که آثار ارزشمندی در این زمینه پدید آمد. بعد از این که مفهوم مذکور در حقوق ایران مورد تبیین قرار گرفت بحث‌های بسیاری بر سر شناسایی این مفهوم در سیستم حقوقی ایران ایجاد شد و بعضی از نویسندگان ادعا دارند که مفهوم حسن نیت در حقوق اسلام و به تبع آن ایران از قبل وجود داشته و موضوع جدیدی نمی‌باشد.
پس از این که مطمئن شویم بحث‌های حقوقی بابت حسن نیت به پختگی لازم رسیده‌اند، آنچه مورد توجه می‌یابد شناسایی مفهوم مذکور به طور صریح توسط قانون‌گذار است. ولی به دلیل این که در حقوق ما به بحث‌های مبنایی اهمیت زیادی داده می‌شود، پیش از قانون‌گذاری در این زمینه لازم است تا مبانی اصل حسن نیت در کشورهایی که آن را پذیرفته‌اند، سپس در حقوق اسلام و ایران مورد تحلیل قرار گیرد تا قانون‌گذار بتواند به راحتی آن را شناسایی نماید.
در کتاب اصول و مبانی حسن نیت در قراردادها به موارد زیر پرداخته شده است:
در خصوص معرفی کتاب اصول و مبانی حسن نیت در قراردادها بایستی گفته شود که بی‌شک تعیین ماهیت دقیق حسن نیت از طریق تحلیل مفهوم، هدف و ویژگی‌های آن امکان‌پذیر نمی‌باشد. همچنین برای این که کارآمدی یک بنیان را در یک سیستم حقوقی بررسی و تحلیل کنیم، بایستی در ابتدا اهداف آن نهاد بررسی شود؛ سپس با نگرش به آن اهداف کارآمدی بررسی شود. مهمترین هدف حسن نیت پاسخ‌گویی به نیازهای تجاری و نیز توقعات معقول طرفین قرارداد و جامعه تجاری می‌باشد. مفهوم توقعات معقول نیاز به توصیف دارد. این توصیف نباید منعکس‌کننده نقطه نظرات فیلسوفان اخلاقی باشد بلکه ضروری است چنین توصیفی بازتابی از عرف بین مردم عادی باشد. چرا که در عمل منافع یک رویه تجاری متناسب، در عالم حقوق قراردادها، غالب بر استانداردهای اخلاقی مبهم است.
به عبارتی برای این که توقعات معقول طرفین را در راستای اصل حسن نیت در قراردادها توصیف کنیم نیازی نیست که به اندیشه فیلسوفان اخلاقی رجوع کنیم بلکه از آن جایی که حقوق قراردادها عرفی است بایستی به روند تجاری و عرف‌های موجود اهمیت دهیم. از جهتی دیگر کارکرد حسن نیت آن است که انتظارات معقول طرفین را برآورده کند نه این که عمل غیر اخلاقی را مجازات کند. بر این پایه حسن نیت در جهت حقوق قراردادها از یک قاعده نظری و اخلاقی صرف فاصله گرفته و هدف‌های آن بر پایه ملاحظات عملی احراز می‌شود. در حقیقت، اعمال اصل حسن نیت بایستی بتواند از منافع بادآورده برای یک طرف قرارداد جلوگیری کند. اصل حسن نیت باید طرف قرارداد را به شیوه‌ای محدود کند که نتواند از اختیار موجود خود به گونه‌ای استفاده کند که برخلاف انتظار طرف دیگر در هنگام انعقاد قرارداد باشد. همچنین در این جهت اصل حسن نیت طرفین را ملزم می‌کند که در مورد رخ داد حوادث پیش‌بینی نشده، به گونه‌ای معقول عمل نمایند.
سخن پایانی
در این بلاگ به معرفی کتاب اصول و مبانی حسن نیت در قراردادها پرداختیم و به مفهوم و شرح نیت و دلایل رعایت آن در اجرای قراردادها اشاره نمودیم. این کتاب برای افرادی که علاقه‌مند به علوم حقوقی و سیاسی هستند، مناسب است. از شما تشکر می‌کنیم که تا انتهای این بلاگ همراه ما بودید. شما عزیزان می‌توانید کتاب‌های جدید و مورد نظر خود را از طریق همین سایت (افکار مثبت) به راحتی تهیه و دانلود نمایید.
